Differentiëren in mijn les en in die van jou

Op het Cals College in Nieuwegein zijn verschillende docenten bezig met differentiatiewerkvormen in de klas. Als een werkvorm of lesopzet goed werkt, zouden andere docenten er misschien ook wel mee willen differentiëren. Maar hoe leg je kennis en lespraktijken vast, zodat docenten van elkaars differentiatiemethodes gebruik kunnen maken? Met deze vraag ging Peter ’t Hart, docent en trekker van het Cals College uit het leerlab Klassikale context aan de slag. Hij kwam met een eenvoudige, maar effectieve oplossing.

Borgen van kennis middels een format

Om de kennis te borgen heeft het Cals College dit format ontwikkeld, waarin docenten die bezig zijn met differentiëren hun werkvorm kunnen vastleggen. Door bij te houden wat je gedaan hebt, wat je ermee wilde bereiken en hoe iets uitgepakt heeft, is de kans veel groter dat je je eigen werk nogmaals kunt en wilt gebruiken. Daarnaast kun je je ideeën ook makkelijker delen met je collega’s, waar uiteindelijk de hele school van kan profiteren. In het format kan je alle relevante aspecten kwijt die bijdragen aan de toepasbaarheid van het lesidee. Een docent geeft aan dat het invullen van het format een reflecterende werking voor hem heeft:

‘Een lesidee bedenken en uitvoeren is één ding, maar het vervolgens ook opschrijven om het te delen met andere docenten helpt om nog eens na te denken over wat ik nu precies doe en wat dit bijdraagt aan differentiëren in de les. Achteraf sta je dan ook langer stil bij de ervaring met het lesidee en de tips en tops die je van leerlingen krijgt.’

In eerste instantie heeft Peter het format alleen uitgezet bij collega’s waarvan hij wist dat ze bezig waren met differentiëren. De ingevulde formats helpen docenten die meer of minder ervaren zijn met het toepassen van differentiatie in de les:

‘Als je zelf iets bedenkt kost dat meer tijd en door dit formulier krijg je ook een goed beeld van hoe het heeft gewerkt bij andere docenten in de klas.’

Doordat verschillende werkwijzen van docenten allemaal op dezelfde manier worden vastgelegd, krijg je een toegankelijke verzameling van differentiatiemethoden. Op Office 365 van het Cals College worden de ingevulde format opgeslagen, zodat alle docenten deze te allen tijde kunnen raadplegen.

Tips

Op welke manieren kan je ervoor zorgen dat het differentiatieformat ook echt voet aan de grond krijgt bij het docententeam?

• Enthousiasmeren. Ga met collega’s en schoolleiding in gesprek en leg goede ideeën vast.
• Zorg voor steun van de schoolleiding en laat hen hun support intern uitdragen.
• Deel het format differentiëren in sectiewerkplannen of POP gesprekken.
• Gebruik interne communicatie, zoals een wekelijks nieuwsbulletin om nieuwe lesideeën onder de aandacht te brengen.

Naarmate het format breder gedragen wordt in de school gaat Peter de mogelijkheid bekijken om het format interactief te maken. Dan kunnen andere docenten ook hun ervaringen met een specifieke lesidee delen. De school heeft de ambitie om in de toekomst ook actief kennis rondom apps, tutorials en ervaringen te borgen.