Veranderende rol van de docent

Visie, vaardigheden en draagvlak

De scholen in het leerlab Veranderende rol van de docent wilden hun leerlingen meer het voortouw geven in hun eigen ontwikkeling. Leerlingen moeten zelf kunnen bepalen wat ze willen leren en hoe ze dat willen aanpakken. Wat hebben docenten nodig om leerlingen daarbij te helpen?

Kruisbestuiving
Het leerlab stelde gezamenlijk een stappenplan op om binnen de scholen de veranderende rol van de docent vorm te geven. Elke school ging op eigen wijze aan de slag met:

  • Een visie op de veranderende rol van de docent
  • Inventariseren wat docenten nodig hebben om deze rol in de praktijk te brengen
  • Draagvlak creëren binnen de school voor deze verandering
  • Docenten vaardigheden laten ontwikkelen die passen bij de visie van de school

In het proces kwamen de scholen regelmatig bijeen om kennis en ervaringen uit te wisselen. Katja Noten, docent op Fons Vitae: “De kruisbestuiving tussen de scholen en de steun vanuit het leerlab en de coach waren erg waardevol.”

Leren samenwerken met scrum
Op het Singelland werken alle leerlingen met een iPad. De school ontdekte dat digitaal onderwijs vraagt om andere didactiek en pedagogiek. Directeur Aaldrik Haandrikman: “In het leerlab ontdekten wij dat andere scholen interessante didactische werkvormen hadden, die wij goed konden gebruiken, bijvoorbeeld scrum.” Scrum is een methode uit de it-wereld, waarbij leerlingen effectief samenwerken aan een eindproduct. Leerling Diemer: “Door scrummen heb ik geleerd dat je met meerdere mensen heel veel ideeën krijgt.”

Coachen op zelfstandigheid
Het Jan van Brabant College vond in het werken met chromebooks een manier om meer maatwerk te bieden aan leerlingen. Het bleek echter een uitdaging om docenten en leerlingen direct enthousiast te maken voor het digitale werken. Door met het mavoteam in gesprek te gaan over wat zij belangrijk vonden in hun onderwijs, ontstonden er gezamenlijke ideeën om leerlingen meer verantwoordelijkheid te geven. Bijvoorbeeld de persoonlijke leeruren, waarbij bovenbouwleerlingen minstens 7 keer per week zelf bepalen bij welke docent ze gaan zitten. Docent Susan Bakker: “Wij maken leerlingen verantwoordelijk. Niet alleen voor wat zij in dat uur doen, maar ook voor het maken van een keuze.”

Meer persoonlijk contact met leerlingen
Het Connect College zette met het vwo-team een eerste stap richting gepersonaliseerd onderwijs. Zo is de instructietijd ingeperkt en bepalen leerlingen zelf op welk moment ze aan welk vak werken. Met behulp van digitale middelen kunnen leerlingen zelfstandig aan de slag. Leerling Lara: “We werken veel met Blendspace, Magister, Google Classroom, Google Drive. Vooral met huiswerk en proefwerken.” “Leerlingen kunnen kiezen of ze mijn instructie willen volgen, of zelf aan de slag willen,” zegt docent Saskia Coolen. “Doordat ik niet meer alles klassikaal hoef te doen, heb ik meer tijd voor leerlingen die ergens tegenaan lopen. Mijn werk is leuker geworden, want ik heb veel meer persoonlijk contact met leerlingen.”


Fons Vitae
Ook op het Fons Vitae wordt er met de iPad gewerkt, maar de school merkte dat de device beter ingezet kon worden bij het vinden van een goed balans tussen differentiatie, activerende didactiek en klassiek onderwijs. Het leerlab ondersteunde bij het vinden van een antwoord.

Flexibele onderwijsteams
Het RSG Noordoost Veluwe besloot de schoolorganisatie anders in te richten om samenwerking en kennisuitwisseling tussen docenten te faciliteren. In plaats van een aantal grote onderwijsteams zijn de docenten nu georganiseerd in kleinere flexibele onderwijsteams. Docent Mark Stoop: “We moeten elkaar helpen om onze leerlingen datgene te bieden wat ze nodig hebben voor de toekomst.” De nauwere samenwerking tussen docenten heeft geleid tot meer mogelijkheden om leerlingen op maat te bedienen. Bijvoorbeeld in de Maatwerk Begeleidings Uren, waarin leerlingen zelf kiezen voor welk vak ze ondersteuning nodig hebben.

Praktijkvoorbeelden vanuit het leerlab

Deelnemende scholen

Connect College – Populierlaan

Echt
havo | vwo
862 leerlingen

Praktijkvoorbeelden

Fons Vitae Lyceum

Amsterdam
havo | vwo
1014 leerlingen

Praktijkvoorbeelden

Jan van Brabant College

Helmond
vmbo-(g)t | havo | vwo
1182 leerlingen

Praktijkvoorbeelden

RSG Noordoost Veluwe

Epe
vmbo-b | vmbo-k | vmbo-(g)t | havo | vwo
1103 leerlingen

Praktijkvoorbeelden

OSG Singelland

Burgum
vmbo-(g)t | havo
358 leerlingen

Praktijkvoorbeelden

Vragen over het leerlab?

Mail dan naar info@schoolinfo.nl.