Als leerling je eigen rooster bepalen? Het kan in Drenthe!

Het Dr. Nassau College in Norg is in oktober twee keer in het nieuws (NOS, RTV Drenthe) geweest omdat brugklassers zelf hun lesrooster bepalen. Wat doet het Dr. Nassau College? Waarom? Hoe zijn ze daar gekomen en hoe wordt het ervaren door docenten en leerlingen?

De school

Het Dr. Nassau College uit het leerlab Schoolorganisatie biedt mavo, havo en vwo aan 250 leerlingen. Dit schooljaar is een experiment gestart met 2 brugklassen die voor een deel het eigen rooster bepalen. Dit is het resultaat van een veranderingsproces dat ruim een jaar geleden is ingezet en nog steeds doorgaat. Aan de basis van het nieuwe rooster staat een visie op gepersonaliseerd onderwijs. Richard Gerding, vestigingsmanager, licht deze visie toe, hoe ze tot die visie gekomen zijn en hoe dit in praktijk wordt gebracht.

Gepersonaliseerd onderwijs op het Dr. Nassau College

“Met het hele docententeam hebben we afgelopen jaar gewerkt aan onze visie op gepersonaliseerd onderwijs”. Dit is gevisualiseerd in onderstaand model:
“De leerling staat centraal in ons model en is eigenaar van het eigen leerproces. Dit betekent dat de leerling de eigen leerdoelen opstelt om vakkennis, competenties en vaardigheden die nodig zijn in de samenleving, nu en in de toekomst. De rol van de coach is daarbij cruciaal. Die stelt samen met de leerling de leerdoelen op en ondersteunt de leerling om deze te halen.” Meer weten over hoe de visie tot stand is gekomen klik hier.

Hoe werkt het in de praktijk?

De visie wordt nu stap voor stap ingevoerd in het rooster op het Dr. Nassau College. Dit schooljaar is gestart met twee brugklassen die voor 1/3e het eigen rooster bepalen. Iedere leerling is onderdeel van een basisgroep (BG), waarmee iedere dag wordt gestart en afgesloten. Tijdens de dagstart wordt gezamenlijk het NOS-journaal gekeken en actualiteiten besproken. Daarna volgen blokken van de inhoudelijke vakken. De persoonlijke/talent-lessen (P/T-uren) zijn per week zelf in te vullen door de leerlingen, gebaseerd op de eigen leerdoelen. Deze uren kunnen bijvoorbeeld ingevuld worden met extra instructie voor algemene vakken of oefening op competenties. De Zweedse onderwijsmethode Kunskapskolan sluit goed aan op de eigen schoolvisie. De docenten en leerlingen gebruiken daarom de materialen en digitale portal van deze methode.

Wat betekent het voor docenten?

Voor docenten betekent het een verbreding van het werk naar verschillende rollen als coach, vakdocent, algemeen docent en teamlid. Vooral de rol van coach is cruciaal volgens Richard: “In het oude systeem had een mentor 2 minuten per leerling, per week. In het nieuwe systeem heeft een coach 28 minuten per leerling, per week”. “Nog steeds niet genoeg maar al wel een sterke verbetering om de individuele leerling centraal te zetten”. Tijdens de P/T-uren zijn de docenten geen vakdocent, maar algemeen docent. Ze ondersteunen de leerlingen dan in het leerproces.

Wat betekent het voor leerlingen?

De leerlingen pikken de nieuwe werkwijze goed op. Het rooster wordt positief ervaren. “Toen de P/T-uren vanwege een docentenmiddag kwamen te vervallen, protesteerden onze leerlingen omdat ze op deze manier hun leerdoelen niet gingen halen. Dat heb ik in al mijn jaren in het onderwijs nog niet meegemaakt”, geeft Richard aan. Het Dr. Nassau College wil de verandering verder doorzetten en is van plan om het rooster verder los te laten en uit te breiden naar de rest van de leerjaren. Komend schooljaar gaat het aantal P/T-uren al naar 50%. De brugklassen die nu zijn gestart gaan hier ook zeker mee verder in het tweede leerjaar.

 

Wil je ook een visie ontwikkelen op een verandering in je school? Bekijk dan deze tips uit de routekaart veranderaanpak of bekijk alle fases uit het veranderproces.

 

 

, , ,

Reacties4

  1. Peter januari 11, 2017 at 9:16 am #

    Hoewel gesteld wordt dat “de leerling eigenaar is van het eigen leerproces” is dat natuurlijk niet zo: het curriculum bepaalt nog steeds “wat” er geleerd moet worden (als iemand een game wil leren programmeren, tja, dat zit niet in het lesprogramma), en voor een groot deel “wanneer”. Het moet namelijk wel binnen dat ene jaar af.
    Mocht je de leerling werkelijk verantwoordelijk maken voor het eigen leerproces, dan kom je uit op onderwijs zoals dat op Democratische Scholen gegeven wordt: geen klassen, geen lessen tenzij op verzoek. Maar dat staat haaks op wat docenten op de Pabo leren… Nog een lange weg te gaan!

    • Claudia januari 17, 2017 at 6:34 am #

      En je moet ergens beginnen Peter. Ik word al helemaal blij van het idee dat mensen, lees kinderen, meer zeggenschap krijgen over hun eigen leerproces. Dat zij nu al meer zeggenschap krijgen en dus autonomer mogen zijn dan in het oude schoolsysteem.

    • Marente januari 18, 2017 at 9:46 am #

      Peter, wat is precies het verband tussen brugklasleerlingen en de PABO?

  2. Conny Bergé januari 8, 2017 at 7:59 pm #

    Kunnen leerlingen ook meer flexibele begin- en eindtijden hanteren? Zoals bijv. latere begintijden? Steeds meer wetenschappelijk onderzoek (chronobiologie) benadrukt het belang van ‘gezonde’ schooltijden, vooral voor tieners en jong volwassenen. Zij zijn gedurende een aantal jaren duidelijk avond-/nachtmensen. Als hiermee rekening wordt gehouden zijn zij gezonder en functioneren in veel opzichten beter (prestatie, concentratie, geheugen, creativiteit e.d.). Ben ook benieuwd of de leerlingen ook anders kijken naar de week- en jaarindeling.