Collega’s meenemen in verandering

Kees Hoefnagel, oud-bestuurder van Stichting Onderwijs Midden-Limburg en ambassadeur van Leerling 2020 interviewt voor deze nieuwsbrief Dick van Meeuwen, bestuurder van het Van Lodenstein College. Met de deelname van de vestiging Barneveld aan het leerlab ‘Arrangeren van digitale content’ is het Van Lodenstein College vanaf de eerste serie betrokken bij het project Leerling 2020. In september 2016 zijn nog twee locaties gestart in de derde serie leerlabs. Al bij de start van het leerlab was het Van Lodenstein College ervan doordrongen dat de techniek niet leidend mocht zijn in de digitalisering van het onderwijsproces. Alle acties beginnen en eindigen met de vraag wat de meerwaarde is voor het onderwijsleerproces.

Onderwijsvisie is leidend

Dick van Meeuwen heeft over onderwijsvisie veel gesproken met zijn collega’s van de reformatorische scholen waarmee hij in een federatief verband nauw samenwerkt. Dick is binnen dit bestuurdersoverleg de voorzitter van de projectgroep Leerling 2020. Hier hebben bestuurders uitgebreid gesproken over de onderwijsvisie van deze scholen en de wijze waarop het werken met digitale content daarin past. Daarbij is gebruik gemaakt van de digi-leerwijzer, een vragenlijst die een beeld geeft van waar je staat als school, of als team binnen een school. Natuurlijk waren de uitkomsten heel verschillend, maar dat was juist het mooie ervan, want waar het om ging, was ‘dat je er met elkaar over in gesprek gaat’. De uitkomst van dat gesprek was een heldere onderwijsvisie met als kernpunt, dat de docent eigenaar blijft van het onderwijsleerproces en ict een hulpmiddel is ten dienste van docent en leerling. Deze gezamenlijke visie is door elke school verder vertaald naar de eigen situatie. Het team van de locatie Barneveld werkt in het leerlab met digitale content van zowel educatieve uitgevers als van VO-Content. Voorop staat steeds de vraag: Wat is verrijkend voor het onderwijsleerproces?

Samenwerken in het leerlab

Het leerlabteam van het Van Lodenstein College in Barneveld zit in een flow. De trekker van het team is er in geslaagd om collega’s op de school enthousiast te maken. Dick van Meeuwen is van mening, dat dit alleen lukt als leidinggevenden weten waarover ze praten en zelf enthousiasme uitstralen. Het gaat dan vooral om attitude, de rol van expert blijft bij de docenten. Ook de betrokkenheid van de bestuurder is belangrijk, die moet weten, op hoofdlijnen, wat er gebeurt en duidelijk kunnen maken hoe een en ander past binnen de onderwijsvisie van de scholen. In het verlengde van de projectgroep van bestuurders is er een innovatiekring van docenten en teamleiders van de reformatorische scholen. In deze innovatiekring heeft Dick het proces van kennisdelen gestimuleerd. De trekker van de leerlabschool in Barneveld heeft in die kring veel verteld over de ervaringen in het leerlab. Niet alleen over de goede voorbeelden, maar ook over de problemen die zich voordeden. Innoveren gaat gepaard met vallen en opstaan. Het leerlabteam heeft het er druk mee, maar de uitwisselingen in zowel het leerlab, als in de innovatiekring zorgen wel voor een stevige spinoff.

Kennisdelen gaat beter als de onderlinge verschillen niet te groot zijn

Dick benadrukt dat de kans op succes bij veranderprocessen groter is als je met elkaar kleine stappen zet en een koers volgt, die voor iedereen duidelijk is. “Ik wil collega’s meenemen in veranderingen” zegt Dick. “Daarbij stuur ik vooral op het delen van goede voorbeelden met collega’s. Dat heeft een grotere impact dan het inhuren van expertise van buiten.” De ervaringen van de locatie Barneveld hebben ons geleerd, dat als de verschillen tussen de scholen in het leerlab groot zijn, de kennisdeling niet goed op gang komt. Je neemt nog wel kennis van elkaars ontwikkelingen, maar met het gevoel dat het zo bij ons niet zal werken. Als de onderlinge verschillen kleiner zijn, komt de samenwerking sneller op gang. In het begin van het leerlab heeft het veel tijd en energie gekost om de verschillen te overbruggen. Dat dit gelukt is blijkt wel uit het enthousiasme van het team in Barneveld.

Advies aan collega-bestuurders

Op mijn vraag of Dick nog een boodschap heeft voor zijn collega-bestuurders, zegt hij dat bestuurders in deze periode, waarin het onderwijs een ingrijpende transitie doormaakt (er is sprake van een paradigmashift), bestuurders niet kunnen volstaan met een faciliterende rol. Bestuurders moeten zelf actief betrokken zijn bij het innovatieproces en ervoor willen kiezen om inspiratiebron te zijn voor de mensen in hun organisatie.

Comments are closed.