Digitaal onderwijs vraagt om een duidelijke richting

Het Omnia College was één van de eerste scholen die met VO-content ging werken. Heel vooruitstrevend, maar eigenlijk zonder een langetermijnvisie en een duidelijk plan. En toen werd het punt bereikt dat de school zich afvroeg, wat nu? Het werd tijd voor een verandering.

De kennis ontbrak

De keuze om via laptoponderwijs digitaal onderwijs te geven, kwam jaren geleden natuurlijk niet uit de lucht vallen. De school wilde meegaan in de veranderende tijd en beter aansluiten bij de leerlingen. Marjolein Schouten, docent Biologie en digitaal onderwijs coördinator: “We waren heel vooruitstrevend, maar kregen toen ineens te maken met de wet van de remmende voorsprong. Het materiaal van VO-content ontwikkelde zich niet zoals docenten dat wilden. Tegelijkertijd ontbrak de kennis om zelf lesmateriaal te arrangeren. Het was duidelijk dat er iets moest veranderen om de kwaliteit van ons onderwijs te verbeteren. Een zoektocht begon: wat willen we bereiken en hoe zetten we digitaal onderwijs in als middel in plaats van als doel?”

Kwaliteit

Na onderzoek naar het digitale onderwijs binnen de school werd duidelijk dat er behoefte was aan een gebruiksvriendelijke elo waarin docenten zelf kunnen arrangeren en waarmee ze kunnen differentiëren. Wanneer je voor het grootste gedeelte werkt met digitaal lesmateriaal, is de elo immers de belangrijkste werkomgeving. Marjolein: “We hebben een lijst opgesteld van ‘must haves’, ‘could haves’ en ‘should haves’ en vanuit die lijst verschillende elo’s bekeken. Uitgangspunt is geweest dat het niet om het platform gaat, maar om de kwaliteit. Na een aantal pilots te hebben gedraaid, hebben we inmiddels Learnbeat als nieuw platform gekozen waarmee we volgend jaar schoolbreed starten.”

Best passende materiaal

Naast het gebruik van het materiaal van VO-content geeft de school meer ruimte aan de vaksecties om na te denken over eigen materiaal en methodes. “Door docenten zelf het best passende materiaal te laten kiezen, kunnen ze een grotere rol spelen in het onderwijs dat onze leerlingen krijgen”, aldus Marjolein. Daarbij heeft de school wel bepaalde kaders aangegeven: het moet een digitale methode zijn die arrangeerbaar is, waarin gedifferentieerd kan worden en waarin docenten in een dashboard de voortgang van de leerlingen kunnen volgen. Een mix met boeken mag.

Eigenaarschap

Docenten waarderen de ruimte die ze krijgen. Marjolein: “Het gaat uiteindelijk om wat kwalitatief het beste is en ze kunnen vanuit hun eigen professie weglaten wat weggelaten kan worden, zelf materiaal schrijven of zaken anders indelen. Dat werkt motiverend en brengt het plezier in het lesgeven weer terug. Pas als de docent het gevoel van eigenaarschap ervaart, is er ruimte om het eigenaarschap bij leerlingen te bevorderen.”

Vallen en opstaan

Dat klinkt alsof het allemaal van een leien dakje gaat, maar zo rooskleurig wil Marjolein het veranderproces niet schetsen. “Het gaat natuurlijk met vallen en opstaan. Je moet dingen proberen om erachter te komen of het werkt.” Achteraf realiseert Marjolein zich dat meer structuur en meer onderzoek naar de behoeften bij docenten het proces had kunnen stroomlijnen. “Doordat de urgentie groot was, liep het bij ons wat meer door elkaar dan ik eigenlijk wilde.”

Basale vragen

Als ze nu zou beginnen, zou ze eerst een projectplan maken waarin hele basale vragen over de toekomst beantwoord worden: hoe krijgen docenten het eigenaarschap weer terug, hoe volgen we onze leerlingen, hoe delen we de lessen in om hen te motiveren, hoe kunnen we meer vakoverstijgend gaan werken en hoe richten we ons curriculum daar op in? Marjolein: “Zo ontstaat een visie en kun je daarna besluiten hoe je dat gaat inrichten. Met andere woorden focus op de toekomst en niet op het platform dat je gaat gebruiken”, zegt Marjolein. “Want als dat op jouw school niet werkt, dan moet je er niet bang voor zijn om het in te wisselen voor een ander.”

Deze animatie brengt de veranderingen in beeld:

Trainingen

Op het Omnia is de informele aftrap om met de nieuwe elo en (deels) eigen methodes te gaan werken, inmiddels achter de rug. In de bovenstaande animatiefilm bracht de didactische commissie de kern van de verandering in beeld. Docenten worden via trainingen wegwijs gemaakt in de elo. En daarna moet de tijd leren hoe het in de praktijk werkt. De evaluatiemomenten zijn al in het schoolrooster ingepland.

Het Omnia College neemt deel aan het leerlab Docent eigenaar leerproces.

Meer over digitale content

• Een device voor elke leerling, en dan?
• Niet 1, maar 3 platforms tegelijkertijd testen
• Waar moet digitaal leermateriaal aan voldoen? – Checklist