Hoe maak je brugklassers digitaal vaardiger?

Brugklasleerlingen kunnen lang niet altijd overweg met digitaal lesmateriaal. Het Stedelijk Dalton College Alkmaar ontwikkelde een lesprogramma en laat derdeklassers optreden als digitale coaches. ‘Dat is dé uitvinding.’

Digitale coaches

Hoe schrijf je een e-mail aan een leraar? Hoe deel je bestanden als je samen een opdracht moet inleveren? Hoe maak je een presentatie? Het zijn vragen die brugklassers vaak niet durven te stellen, maar waarop ze het antwoord wél moeten weten. Het Stedelijk Dalton College in Alkmaar ging op zoek naar manieren om de ict-vaardigheid van eersteklassers bij te spijkeren. Oplossing: een lesprogramma met een handleiding én derdeklassers die aan het begin van het schooljaar vrijwillig optreden als digitale coaches.

Trots

Docent Engels Lisanne Verwer is ict-coördinator op het Stedelijk Dalton College. Ze is trots op het resultaat: “Brugklassers durven aan medeleerlingen meer te vragen en pikken zo sneller op wat de bedoeling is.” Daarmee nemen de coaches de leraren en mentoren werk uit handen. “Die kunnen hun tijd en aandacht besteden aan de introductie, sociale vaardigheden en hun vak.” Een voordeel is dat het Stedelijk Dalton College de digitale coaches kan inzetten tijdens ‘daltonuren’, waarin leerlingen zelfstandig werken. De coaches missen dus geen lestijd.

“Leerlingen durven aan medeleerlingen veel meer te vragen”

Vaardigheden overschat

De gebrekkige ict-vaardigheden van brugklassers kwamen aan het licht toen de school twee jaar geleden naast bestaande lesmethoden digitaal lesmateriaal ging aanbieden. In twee pilotklassen werd begonnen met Chromebooks en Google Classroom. Lisanne: “We hebben er bewust voor gekozen de leraren competenter te maken. Een kleine groep volgde bijvoorbeeld een cursus. Maar de vaardigheden van de leerlingen in de pilotklassen hebben we behoorlijk overschat. Zij hadden gemiddeld een half jaar nodig om te leren hoe Chromebooks en Google Classroom werken. Als je leerlingen nooit vertelt hoe je bestanden deelt of een presentatie maakt, kun je dat niet van hen verwachten.”

“We hebben de vaardigheden van brugklasleerlingen behoorlijk overschat”

Feedbacksessies

De school organiseerde feedbacksessies met leerlingen en ouders en vroeg aan – inmiddels – derdeklassers wat leerlingen aan het begin van de brugklas zouden moeten weten en kunnen. Dit vormde de basis voor het eerdergenoemde lesprogramma en de peercoaching. De ict-lessen worden aanvankelijk door de ict-coördinatoren gegeven en later door de mentoren overgenomen. Tijdens deze lessen en tijdens de mentoruren vindt ook de peercoaching plaats: alle klassen hebben een aantal leerlingcoaches uit de derde klas die de brugklasleerlingen en mentoren ondersteunen.

Studiedagen voor leraren

Overigens moesten niet alleen leerlingen hun ict-vaardigheden ontwikkelen: er zat ook veel verschil in de vaardigheden van leraren. Daarom hebben de ict-coördinatoren tijd gekregen om leraren die hulp nodig hebben, op weg te helpen. Daarnaast kunnen leraren tijdens studiedagen keuzemodules volgen, bijvoorbeeld over wat ze in Google Classroom kunnen zetten of hoe ze Google Forms kunnen gebruiken. “Ik merk dat de deelcultuur op school groeit en dat leraren binnen de vaksecties steeds vaker presentaties of interessant lesmateriaal delen”, zegt Lisanne.

Tips

Terugkijkend had Lisanne de oudere leerlingen het liefst eerder bij de pilot betrokken. “Digitale coaches zijn dé uitvinding en ik kan andere scholen echt aanraden daarin tijd te investeren.” De school gaat daar dan ook mee door. Uiteindelijk groeit het werken met devices door naar de bovenbouw, hoopt Lisanne. Haar tip: “Leraren blijven verantwoordelijk voor de invulling van de les; Google Classroom is een middel om die les te personaliseren. Kijk dus vooral wat bij jouw lessen past en vergeet niet aan leerlingen te vragen waar zij bij het werken met digitaal lesmateriaal tegenaan lopen.”

• Bekijk hier de handleiding.

Wil je weten welke vragen en antwoorden er leven over digitaal lesmateriaal bij andere leraren? Ga naar Edualdo.nl.

Meer lezen

• Peercoaching: bovenbouw coacht onderbouw
• Leerlijn digitale basisvaardigheden voor brugklassers

Wil je ook een plan van aanpak ontwikkelen voor een verandering in je school? Bekijk dan deze tips uit de routekaart veranderaanpak of bekijk alle fases uit het veranderproces.