Ict-implementatie? Leer van deze school

X11 startte een pilot met het digitale portfolio Simulise, maar moest ondanks de goede aansluiting op de wensen van de school de pilot stopzetten. Wat kunnen andere scholen daarvan leren?

Het begint met een visie

X11 is een school voor media en vormgeving, waarbij 80 procent van de leerlingen doorstroomt naar een creatieve vervolgopleiding. Een portfolio is onmisbaar in het toelatingsproces en X11 ging op zoek naar een digitaal portfolio. De school startte met een pilot met leervragen waarbij leerlingen zelf bepalen wat en hoe ze leren. Het digitale portfolio moest hieraan ondersteunend zijn.

Groei zichtbaar maken

Marion Willemsen, docent Mens en Maatschappij bij X11: “X11 werkt aan het eigenaarschap over eigen onderwijs, waarbij leerlingen leren door te doen en te maken. Leerlingen moeten dit zelf kunnen vastleggen, zodat ze inzicht hebben in wat en hoe ze leren. Daarnaast moeten ze dit kunnen aantonen aan hun vervolgopleiding. Die groei moet zichtbaar zijn voor zowel leerlingen als docenten. Deze visie was dan ook leidend in onze zoektocht naar een digitaal portfolio. Binnen Simulise kunnen leerlingen een portfolio vormgeven, de ontwikkeling van vaardigheden bijhouden, formatieve feedback ontvangen en met elkaar samenwerken. Hierdoor kwam Simulise naar voren als het meest geschikte systeem.”

Implementeren én experimenteren

Dat Simulise gevuld kon worden met eigen materiaal was ook een reden om voor dit systeem te kiezen. Dat was echter ook meteen de grootste uitdaging. Het ontwikkelen van rubrics, leerpacten en modules gebeurde terwijl de pilot werd uitgerold. Marion: “We waren erg tevreden met de mogelijkheden van Simulise en het bedrijf is erg meedenkend. Maar én experimenteren op de vloer met een nieuw onderwijsconcept én een systeem vullen met eigen content, was te veel, tegelijk.”

Uitdagingen

De implementatie van een ict-systeem is complexer dan vaak wordt gedacht. Hans van Vlaanderen, directeur Simulise, geeft aan dat scholen in de keuze voor een dergelijk systeem verschillende uitdagingen kunnen tegenkomen. “Er zijn scholen die enthousiast worden van alle mogelijkheden van ict en hun werkwijze aan die mogelijkheden aanpassen. Terwijl ict juist ondersteunend moet zijn aan de onderwijsvisie van de school. Andere scholen, zoals X11, hebben wel een duidelijk beeld van waar een systeem aan moet voldoen, maar lopen juist in de implementatiefase tegen uitdagingen aan.”

Veranderkundige begeleiding

Hans: “Je moet vaardigheden kiezen, rubrics vinden of maken, opdrachten definiëren en het systeem vullen; tegelijkertijd moeten alle docenten en leerlingen ermee vertrouwd raken en moet het echt een plek krijgen in het onderwijs. En wanneer een pilot succesvol is geweest, hoe ga je dit dan opschalen?” Scholen hebben dus niet alleen behoefte aan begeleiding bij de technische implementatie, maar ook op onderwijskundig en veranderkundig gebied.

Leerpunten

Wanneer zou de implementatie van een digitaal portfolio wel geslaagd zijn voor X11? Marion: “De volgende keer zou ik een voortraject organiseren, waarin je met een klein groepje docenten en leerlingen gaat nadenken over wat er in elk geval in moet staan. Met dit groepje zou ik een testfase draaien. Hierdoor blijft de groep leerlingen en docenten met vragen behapbaar. Je traint eigenlijk een aantal docenten en leerlingen, waardoor tijdens het opschalen gebruik kan worden gemaakt van hun expertise.”

Gebruiksvriendelijk

Daarnaast zou Marion starten met een deel van de functionaliteiten, in plaats van direct alles te willen inzetten. “De vele mogelijkheden maakte Simulise voor ons een aantrekkelijk platform. Maar door al die mogelijkheden direct te willen gebruiken, maakten we het ook minder gebruiksvriendelijk voor onszelf.”

X11 neemt deel aan het leerlab Inrichten Individuele Leerroutes.

In 10 stappen naar een ict-applicatie voor jouw school

Hoe maak je als school een keuze voor een digitaal leerplatform, toetsapplicatie of digitaal portfolio? Op basis van de ervaringen van scholen uit de leerlabs maakte Schoolinfo een stappenplan, dat jou als school helpt om een keuze te maken.