Klassikale context – zuid

Differentiëren in een klassikale context: de mijlpalen

Hoe kunnen leerlingen meer verantwoordelijkheid voor hun eigen leerproces nemen, vanuit een klassikale context, met behulp van ict? Dit is de versnellingsvraag waar de scholen uit het leerlab Klassikale Context – Zuid zich ruim twee jaar over gebogen hebben. Welke mijlpalen hebben de scholen bereikt in het differentiëren met behulp van digitale middelen? Bekijk de visual.

Sparren met collega’s over de inzet van de iPad in de les

Het Dendron College startte een pilot met devices in de brugklas. Inmiddels werken ook het 2^een 3^eleerjaar met devices. Omdat training van docenten in het gebruik van devices daarbij cruciaal is, is er een scholingsprogramma opgezet. Docent Maartje Heldens: “Vanaf dit schooljaar spar ik elke donderdagmiddag een uur met collega’s over de inzet van een device in onze lessen. We bespreken toepassingen, wisselen kennis uit en helpen elkaar. Laatst wilde ik bijvoorbeeld met mijn collega’s tweetalige woordenlijsten maken, voorzien van bijbehorende plaatjes. In mijn hoofd een lastige klus. Toen het ons lukte om met weinig moeite leuke plaatjes te koppelen aan geïmporteerde woordenlijsten uit de methode, werd ik heel blij. Zo simpel kan het dus zijn!”

Lokalen anders inrichten om meer maatwerk te kunnen bieden

Door lokalen anders in te richten heeft het Commanderij College meer differentiatiemogelijkheden gecreëerd voor leerlingen. Leerlingen kunnen nu kiezen uit verschillende werkplekken: een uitleggebied, losse tafels om geconcentreerd te werken, tafels in kleine groepjes, of een plek achter de pc. Wat is belangrijk tijdens zo’n verandering? Docent Elena Luderer: “Het beste is om kleine stappen te zetten en fouten te durven maken. Blijf dicht bij jezelf en bij je leerlingen en voer tussentijds open gesprekken met hen. Ze houden je meestal een eerlijke spiegel voor en zijn welwillend en tegelijkertijd kritisch, ook naar zichzelf. Samen bereik je de beste resultaten.”

Gemotiveerder door BYOD

Op CSG Het Streek kunnen docenten door de invoering van BYOD (Bring Your Own Device) en de scholing die ze hierin hebben gekregen, beter variëren in werkvormen en in moeilijkheidsgraad van de opdrachten. Samenwerken is makkelijker geworden doordat producten snel kunnen worden gedeeld of zelfs in real time gezamenlijk ontwikkeld worden. Docent Marina de Waal: “Door BYOD hebben leerlingen meer keuzevrijheid, zijn ze gemotiveerder en werken daardoor ook harder dan eerst.” Bekijk bijvoorbeeld hoe docenten de tool Fakebook gebruiken voor het vak geschiedenis.

Blended learning: meer diversiteit en werken op eigen tempo

Na een succesvolle pilot tijdens de leerlabperiode starten alle brugklassen op het Heerbeeck College dit schooljaar met een device. Over enkele jaren wil de school alle leerlingen onderwijs bieden volgens het concept ‘blended learning’, zodat leerlingen naast boeken ook digitale middelen kunnen gebruiken. In het begin werden de devices nog niet heel eenduidig ingezet voor verschillende vakken. Daarom worden er nu regelmatig bijeenkomsten georganiseerd om good practices te delen. Lees ook hoe het werken in een open leercentrum heeft bijgedragen aan het differentiëren op school.

Meer eigenaarschap voor leerlingen door kleinschalige en grootschalige veranderingen

Voor het RSG Lingecollege heeft deelname aan het leerlab zowel kleinschalige als grootschalige veranderingen opgeleverd. In het klaslokaal hebben docenten geëxperimenteerd met handige tools, bijvoorbeeld om te kunnen monitoren welke leerlingen meer ondersteuning nodig hebben en wie het juist te gemakkelijk heeft. Op grotere schaal is de brugklas met een andere manier van planning gestart in de vorm van weektaken. Een leuke ontwikkeling is ook de oprichting van het i-Team: iedere dinsdag, in de grote pauze, is er een spreekuur waar alle leerlingen en docenten binnen kunnen lopen met vragen over de devices.

Versneld examen en herziening onderwijstijd

Het Zwijsen College zette voor alle vakken een traject op waarin vwo-leerlingen versneld examen kunnen doen. Om nog meer flexibiliteit in te bouwen werkt de school momenteel aan een herziening van de onderwijstijd. Bijvoorbeeld door middel van flexibele lessen van een (half) uur, lessen Onderzoeken & Ondernemen en 0e uren voor verdieping of ondersteuning. Docent Roy van Ravensteijn: “De onomkeerbare stap voor ons is dat we afstand doen van onze oude onderwijsinvulling en dat we definitief overgaan naar een herziening van de onderwijstijd.”

Groeimatrix en driehoeksgesprekken

Het Olympus College geeft leerlingen meer regie over hun leerproces met behulp van een groeimatrix. Dit is een rubric die ingezet wordt voor de ontwikkeling van vaardigheden. De groeimatrix wordt als hulpmiddel gebruikt in driehoeksgesprekken met leerling, docent en ouders, waarbij de leerling ‘the lead’ heeft. Die gesprekken gaan niet vanzelf, ziet docent Nico Taminiau: “Leerlingen geven aan het lastig te vinden zelf ontwikkelpunten te benoemen. Ook vinden ze het nog moeilijk om goede vragen te stellen die meer helderheid geven over ‘waar je staat’ in je ontwikkeling. Dit is iets waar we voortdurend aan werken: interpretatie en reflectie.”