Presenteren kun je leren

Op het Teylingen College Leeuwenhorst leert docent Spaans Desiree Steegers haar leerlingen presenteren met behulp van peerfeedback. “Presenteren is een vaardigheid die leerlingen in de 21e eeuw hard nodig hebben.”

Veel oefenen

Een presentatie geven in een andere taal is voor de meeste leerlingen ontzettend spannend. Daarom is het van belang dat zij hiermee ruim voor het eindexamenjaar veel oefenen. Desiree begint al in de onderbouw. “Ik laat onderbouwleerlingen elkaar in kleine groepjes iets in het Nederlands vertellen, met Spaanse woordjes daarin verweven. Ze nemen hun presentaties op en luisteren ze samen af, waarna ze elkaar tips geven.”

Peerfeedback met rubrics

In de bovenbouw presenteren leerlingen volledig in het Spaans, waarbij ze feedback krijgen van hun luisteraars en in twee of drie rondes doorschuiven naar een volgend groepje om deze feedback direct toe te passen. De feedback wordt gegeven aan de hand van rubrics: beoordelingsschalen die zijn opgesteld door de leraar en waar ruimte is voor persoonlijke leerdoelen. “Als docent geef ik bijvoorbeeld aan: ik let op een gevarieerde woordenschat. De leerling kan mij laten weten: wil je op de uitspraak van mijn klinkers letten? Leerlingen merken dat het presenteren dankzij de feedback steeds beter gaat.”

Voor iedereen leerzaam

Leerlingen kunnen zich aan de hand van de feedback direct verbeteren. “Stel dat het verbeterpunt was: meer oogcontact maken, dat kan een leerling dit bij de volgende tafel meteen in de praktijk brengen”, zegt Desiree. Doordat leerlingen die niet aan het presenteren zijn, goed moeten luisteren, is het voor alle partijen leerzaam.

Rouleersysteem

Hoewel presenteren met peerfeedback een laagdrempelige werkvorm is, vergt het wel voorbereiding. De leraar bedenkt een onderwerp en richt het lokaal in. Desiree heeft leerlingen een keer iets laten vertellen over verschillende aspecten van de Mexicaanse cultuur: “Je maakt aan de hand van een plattegrond groepjes en bedenkt een rouleersysteem. Tijdens het presenteren loop je rond, probeer je zoveel mogelijk mee te krijgen en houd je de vorderingen bij aan de hand van de rubrics.”

Individueel aanspreekbaar

Elke presentatie wordt door een groepje van vier voorbereid. Tijdens de presentatie worden deze leerlingen verdeeld over de klas: “Zo kan een leerling niet meevaren op de groep en is elke leerling individueel aanspreekbaar.” Om zoveel mogelijk te variëren, worden de presentaties soms wel en soms niet becijferd. “Het gaat vooral om het beoordelen van het leerproces.” 

Formatief evalueren

Desiree ziet grote voordelen: leerlingen zijn enthousiast en zijn een vol lesuur gemotiveerd en geconcentreerd aan het werk. Hun communicatieve vaardigheden nemen zichtbaar toe en ze worden zelfverzekerder in het presenteren. “Als ze een mondeling of presentatie hebben, vragen ze: ‘Het mag toch wel aan tafel?!’” Een bijkomend voordeel is dat presenteren helpt bij formatief evalueren. Als leerlingen aan elkaar onderdelen van de grammatica moeten uitleggen, dwingt hen dit na te denken over de kern van een hoofdstuk, zegt Desiree: “Hardop denken en uitleggen in combinatie met peerfeedback, verbetert het begrip.”

Eigenaarschap bij leerlingen

De manier waarop de vakgroep Spaans aandacht besteedt aan presenteren, is een voorbeeld van het schoolbrede streven leerlingen eigenaar te maken van hun leerproces. Alle vaksecties stellen met dit doel een vakverbeterplan op, waarmee ze onder begeleiding van coaches aan de slag gaan. Daarnaast formuleren leerlingen in hun mentorlessen persoonlijke doelen. “Stel dat een leerling zijn spreekvaardigheid Engels wil verbeteren, dan bedenkt de leraar een werkvorm of tool die hierbij kan helpen”, zegt Desiree. Ict wordt ingezet als ondersteuning: “Alle leerlingen werken met laptops en kunnen daardoor een hulpmiddel ontwikkelen dat hun presentatie ondersteunt, zoals een infographic, een filmpje, een geluidsopname of een app.”

Wil je weten welke vragen en antwoorden er leven over Feedback bij leerlingen bij andere leraren? Ga naar Edualdo.nl.

Meer lezen

• Feedback op het Tiener College
• Onder de loep: peerScholar
• Peercoaching: bovenbouw coacht onderbouw
• Aan de slag met eigenaarschap

Wil je ook een visie ontwikkelen op een verandering in je school? Bekijk dan deze tips uit de routekaart veranderaanpak of bekijk alle fases uit het veranderproces.