Stap-voor-Stap-app – Docent

Kern

Vakdocenten op VSO/PRO scholen leren hun leerlingen diverse vaardigheden te ontwikkelen, bijvoorbeeld bij vakken als techniek, koken, winkel en groen. De nadruk ligt op ‘leren door te doen’. Het onderwijsaanbod is erop gericht dat de leerling zoveel mogelijk vaardigheden ontwikkelt. Vaardigheden die nodig zijn voor hun uitstroom naar passende arbeid, beschut werk of arbeidsmatige dagbesteding. Daarnaast zijn de vaardigheden gericht op het zo zelfstandig mogelijk wonen en adequate vrijetijdsbesteding. Naast vakgerichte vaardigheden is de ontwikkeling van zogenaamde ‘werknemersvaardigheden’ van belang om leerlingen voor te bereiden op hun participatie in de maatschappij. Binnen het VSO/PRO worden de volgende arbeidscompetenties onderscheiden:

  • afspraken nakomen
  • werktempo
  • samenwerken
  • gevoel voor arbeidsverhoudingen
  • communiceren
  • stressbestendigheid
  • zelfstandigheid
  • nauwkeurigheid
  • doorzettingsvermogen
  • leervermogen

De vakdocent zet de Stap-voor-Stap-app (SvS-app) in als digitale ondersteuning bij het aanleren en toepassen van vakgerichte vaardigheden, met als doel de zelfstandigheid (autonomie) van de leerling te vergroten.

Praktijk

De SvS-app vervangt het lesmateriaal dat tot nu toe op zogenaamde ‘instructiekaarten’ beschikbaar was. De app biedt lesinstructies die de leerling meer overzicht geven. Met ondersteuning van de SvS-app voeren leerlingen zelfstandig de vakgerichte vaardigheden uit. De app biedt de leerling houvast in WAT er gedaan moet worden, WAARMEE en in welke volgorde (HOE) de handelingen worden uitgevoerd. Door de inzet van de SvS-app is de docent minder tijd kwijt aan herhaalde instructie voor de ontwikkeling van vakgerichte vaardigheden. Hierdoor heeft de docent meer tijd beschikbaar om zijn leerlingen te observeren en te coachen bij het aanleren en toepassen van arbeidscompetenties. De rol van de docent verschuift met inzet van de SvS-app van ‘instructeur’ naar ‘coach’. De vakdocent zet de app in als technologisch gestuurd instructiemateriaal en biedt zijn leerlingen just in timeen just enough support. Vakdocenten passen het instructiemateriaal in de SvS-app eenvoudig aan: door het observeren van leerlingen ziet de vakdocent waar stappen en instructies nog moeten worden aangepast. De vakdocent kan de lesinstructie voorzien van extra reflectie- en verdiepingsvragen en de resultaten gebruiken tijdens de evaluatie. Ook kan de vakdocent na afloop in de rapportage van de SvS-app het gebruik van de leerling inzien: wat er is aangeklikt en hoelang het onderdeel zichtbaar is geweest.

Quotes

  • “Door de inzet van de SvS-app verschuift mijn rol als docent van ‘instructeur’ naar ‘coach’: ik kan meer ‘zinvolle aandacht’ geven aan mijn leerlingen en de noodzakelijke verbinding maken naar de arbeidscompetenties.”
  • “Het voordeel van het gebruik van de SvS-app is dat je een gemaakte lesinstructie zelf kunt aanpassen als blijkt dat er een tussenstap nodig is of als een foto niet meer actueel is.”
  • “Hoewel het maken van een lesinstructie er wel extra bijkomt, ervaar ik ook de tijdwinst die de inzet van de SvS-app oplevert.”
  • “De SvS-app ondersteunt een zelfstandige(re) ontwikkeling van vakgerichte vaardigheden van de leerling.”
  • “Bij een vraag van de leerling antwoord ik nu met ‘heb je het al in de app opgezocht?’ Een mooie basis op weg naar meer zelfstandigheid.”
  • “Ik laat mijn leerlingen met de SvS-app bewust in duo’s werken, ze leren dan meer van en met elkaar: de instructiekaarten waren heel ‘talig’, met de foto’s en audio kunnen ze elkaar veel beter ondersteunen.”
  • “Ik vind dat mijn leerlingen zichtbaar meer ‘bedachtzaam’ met de SvS-app werken dan met de instructie”