Studiedag: zo start je met formatief evalueren

Het Hooghuis Zuidwest uit Oss organiseerde een studiedag over formatief evalueren. Doel: bewustwording en kennis delen. De middag bleek een succes; na afloop wilden de docenten meteen aan de slag met wat ze geleerd hadden. Bekijk de opzet, het programma en de tips voor verbetering.

Waarom een studiedag?

Voor de studiedag bleek dat veel docenten van het Hooghuis Zuidwest zonder het zo te noemen al formatief toetsten. Zij waren er zich alleen niet van bewust dat dit onderdeel is van formatief evalueren. Docenten verzamelden bijvoorbeeld data over de leerlingen, om daarmee in de les te differentiëren. De studiemiddag werd georganiseerd om duidelijk te maken dat dit een vorm van formatief evalueren is, om uit te leggen hoe dit bij kan dragen aan onderwijsverbetering en ook om docenten middelen te geven waarmee ze de volgende dag aan de slag zouden kunnen.

Het programma

• Een plenaire opening (45 minuten)

Hiervoor was Michel van Ast, onder andere van het boek Kleppen Dicht, uitgenodigd. Hij verzorgde de introductie van het begrip formatief evalueren en gaf uitleg van het nut ervan en welke middelen je hiervoor kunt gebruiken.

• Een vakgroepsessie (1 uur)

Ter voorbereiding is elke vakgroep gevraagd welke behoefte zij hadden. Waarin wilden zij zich specialiseren? Tijdens deze sessie werd er ingegaan op tools waarmee formatief geëvalueerd kan worden, zoals peerScholar, SOM en Wikiwijs.

• Een individuele workshopsessie (1 uur)

In deze ronde konden docenten een workshop naar keuze volgen, bijvoorbeeld EdPuzzle en hoe je zelf een instructiefilm kunt maken. De docenten zijn vooraf per mail ingelicht over de workshops die plaatsvonden. Inschrijven kon door op de studiemiddag een inschrijfkaartje uit het desbetreffende workshop-bakje te pakken. Elk bakje bevatte hetzelfde aantal kaartjes als het aantal beschikbare plaatsen.

• Afsluiting (1 uur)

Afsluitend zijn de verschillende teams onder leiding van de teamleiders bij elkaar gekomen om de opgedane kennis en ervaringen met elkaar te delen. Zodat je ook van elkaar wist waar je kennis zou kunnen ophalen. 

Experts en middelen

“Het vinden van mensen voor de workshops was redelijk snel geregeld”, vertelt Monique Hendriks, docent en projectleider. “Ik heb workshopleiders gevonden door rond te vragen in mijn netwerk. Bovendien heb ik de vakgroepen en andere collega’s gevraagd of zij experts kenden.” Grote druk op de ict-voorziening werd voorkomen doordat er vooraf geïnventariseerd was welke docenten in de vakgroepen wel of geen device mee konden brengen deze middag. Docenten en/of vakgroepen die geen voldoende devices hadden, werden in een ict-lokaal ingeroosterd.

Resultaat

“De studiemiddag heeft ervoor gezorgd dat veel docenten zich er bewust van zijn geworden dat zij al lang bezig waren met formatief evalueren en dit niet wéér iets nieuws was. Hierdoor werd de drempel om met formatief evalueren aan de slag te gaan opeens veel kleiner. Hiermee was het doel van de studiemiddag bereikt”, zegt Monique.

Wat ging er goed?

“De workshops waren erg interactief. De docenten waren erg enthousiast dat ze niet heel lang aan het luisteren waren tijdens middag, maar dat ze zelf aan de slag konden. Ook konden docenten na de studiedag hun opgedane kennis direct in de les toepassen. Daar kwamen ook veel positieve reacties op.”

Verbeteringen

“Een volgende keer zal ik dieper op de inhoud van de workshops ingaan. Nu ben ik uitgegaan van een te beperkte omschrijving, hierdoor kon ik mijn collega’s niet goed genoeg helpen bij het kiezen van een workshop en klopte de inhoud van 1 workshop niet met de vooraf gegeven beschrijving.” Een andere tip die Monique wil geven is: Zorg ervoor dat ook de workshopleiders goed op de hoogte zijn van het doel van de studiemiddag. “Een briefing vooraf, via de mail, zou een middel kunnen zijn.” En, geef ruimte aan het enthousiasme van de deelnemers. “Na de workshopsessies wilden collega’s direct aan de slag met wat ze geleerd hadden. Er stond echter eerst nog een uitwisseling met het team gepland. Er zou voor beide onderdelen ruimte moeten zijn.”

Het Hooghuis Zuidwest neemt deel aan het leerlab Formatief.